สถาปัตยกรรมในยุคข่าวสารข้อมูล

สถาปัตยกรรมในยุคข่าวสารข้อมูล
(Architecture of the Information Age)
โดย Anthony Catsimatides
1/28/99
เรียบเรียงจาก...http://www.plannet.com/features/informationage1.html

บทนำ

สังคมอยู่ในช่วงหัวเลี้ยวหัวต่อ สถาปนิกและนักออกแบบถูกบังคับให้ต้องอยู่เหนือข่าวสารข้อมูลที่กระจายรอบตัวพวกเขา ไม่ว่าอุตสากรรมที่พัฒนาใหม่ หรือเศรษฐกิจที่ต้องเปลี่ยนแนวทาง อัตราความเร็วการเข้าถึงข้อมูลเป็นความก้าวหน้าของเรา เป็นความก้าวหน้าที่เริ่มตั้งแต่ศตวรรษที่ ๒๐ เป็นต้นมา นับจากการปฏิวัติอุตสาหกรรมและยุคของเครื่องจักรกลในการผลิต ถึงการปฏิวัติคอมพิวเตอร์ที่เกิดขึ้นเร็วๆนี้ ความก้าวหน้าที่เป็นไปตามธรรมชาติเพิ่มขึ้นเป็นทวีคูณ ท้าทายการรับรู้และความคิดฝันของเรา อัตราความเร็วในความก้าวหน้านี้ เร่งการออกแบบที่สัมพันธ์กับความรู้สึกในการรับรู้ของเราโดยธรรมชาติ ดังนั้นอัตราความเร็วที่เร่งเร้านี้จะเป็นมาตรวัดการมองจากภายนอกเข้าสู่ภายใน

การติดต่อสื่อสารและเทคโนโลยีเราสื่อสารถึงกันและกันข้ามโลกเพียงชั่วอึดใจหนึ่ง การเข้าถึงข้อมูลชั่วกระพริบตานี้เกิดขึ้นทุกส่วนของโลก มีผลต่อบทบาทและวิธีคิดของสถาปนิก จากการออกแบบอาคารถึงการวางผังเมือง การเข้าถึงข้อมูลอย่างรวดเร็วทำให้ความต้องการผลที่รวดเร็วเช่นกัน ฉะนั้นความเร็วที่สถาปนิกออกแบบและผู้รับเหมาก่อสร้างอาคาร ทำให้ต้องเปลี่ยนแปลงหลักของการออกแบบด้วย ผลทางเศรษฐกิจต้องการอาคารที่สร้างได้อย่างรวดเร็ว ดังนั้น วิธีการก่อสร้างและวิทยาการอาคารจึงเป็นเรื่องของความท้าทายที่น่าสะพึงกลัวอย่างยิ่ง

การเปลี่ยนแปลงทางวิทยาการเพิ่มพูนขึ้นมากมาย แต่มีการพิจารณาและเห็นความแตกต่างได้เพียงเล็กน้อย ตัวอย่างเช่น วิวัฒนาการคอมพิวเตอร์ทำให้เกิดคอมพิวเตอร์ใช้กันในบ้าน เป็นเพียงความแตกต่างที่แค่ชี้ให้เห็นการพัฒนาที่รวดเร็วและต่อเนื่องเท่านั้น แต่ไม่เปลี่ยนในแง่ที่ยังสาละวนที่หน่วยความเร็วและความจุเพื่อผลิตสื่อกลางเพิ่มให้กับสังคม สื่อครบเครื่อง(ทั้งภาพและเสียง)นี้ มีบทบาทสำคัญในสังคมของเราและทุกสิ่งที่เราทำก็ได้รับผลกระทบจากมัน ระบบความคิดของเราเปลี่ยนแปลงไปเพราะวิธีการรับรู้ข้อมูลสร้างผลกระทบให้จำเป็นต้องเปลี่ยน ผลกระทบนี้แม้ยากที่จะวัดได้แต่ก็มีผลปรากฏ ในทฤษฎีและการปฏิบัติทางสถาปัตยกรรมทุกวันนี้ มุ่งไปที่การสะท้อนรวมเอาความคิดฝันที่เกี่ยวข้องกับความเร็วในการรับข่าวสารข้อมูลในยุคนี้ สถาปัตยกรรมกำลังได้รับการพิจารณา เพราะอยู่ในอาการเปลี่ยนแปลง ผันแปร และไหลบ่าของข้อมูลด้วยอัตราที่รวดเร็ว หลักกำหนดนี้ต้องถือเอาเป็นบรรทัดฐานความก้าวหน้าของทฤษฎีและการปฏิบัติทางสถาปัตยกรรมในสมัยนี้

วัฒนธรรมทางความคิดและการออกแบบของอาคาร เปลี่ยนไป ในทางยอมรับกฏเกณฑ์ของวิทยาการปัจจุบันนี้ เกื่อบทุกกิจกรรมมีการเปลี่ยนแปลง เพราะวิวัฒนาการของคอมพิวเตอร์ เหมือนช่วงเวลาที่เกิดวิทยาการโทรศัพท์และการสื่อสารที่กำหนดรูปแบบสังคมในราว ๑๐๐ ปีที่ผ่านมา วันนี้ อินเทอร์เนท เปลี่ยนวิธีการสื่อสารอย่างเห็นได้ชัด สำคัญต่อการเปลี่ยนแปลงการดำเนินชีวิตของเรา สถาปัตยกรรมถูกชี้นำและมีผลทางความคิดในวิทยาการที่เกิดขึ้นเหล่านี้

ยุคทันสมัยได้ชะล้างรสเดิมๆออกไปแล้ว ด้วยการยอมรับสถาปัตยกรรมที่ราบเรียบ ไม่มีแบบสมัยเฉพาะ กำหนดความจำเป็นการอยู่อาศัยแบบกลุ่มและมีราคาถูก มีผลในการกำหนดมาตรฐานใหม่ในการก่อสร้าง ในบทความ "Learning from Las Vegas", Venturi และ Brown ยกย่องการริเริ่มนี้ของนักทันสมัย แต่ก็ประณามการคงไว้ที่ไม่ยอมรับการเปลี่ยนแปลงตามกาลเวลา

โทรทัศน์กลายเป็นสื่อทางอีเล็คโทรนิคที่แพร่หลาย เปลี่ยนแปลงสังคมในวิธีการและทรรศนะที่เกี่ยวข้องกับการรับรู้ข่าวสารข้อมูล เรื่องของอินเทอร์เนทในปัจจุบัน ได้เปลี่ยนแปลงเช่นเดียวกับที่โทรทัศน์เคยทำมาแล้ว ด้วยการเพิ่มมิติของการปฏิสัมพันธ์กันและกันมากยิ่งขึ้น มันไม่หยุดนิ่ง มีความเป็นส่วนตัว เสกสรรปั้นแต่ง เพ้อฝัน เปิดเผย บีบบังคับ หลากหลาย ขัดแย้ง ซับซ้อน ชวนให้ไหลหลง และอื่นๆมากมายรวมกัน มันเป็นทุกอย่างที่เกี่ยวข้องกับเงื่อนไขของมนุษย์ สถาปัตยกรรมถูกผูกเข้ากับยุคข้อมูลทางอีเล็คโทรนิคนี้ ส่วนสถาปนิกจะต้องรับมันไว้หรือจำเป็นต้องยอมถูกกลืนไปกับวิทยาการที่ค้นหาความเป็นอิสระของมนุษย์เหล่านี้

William J. Mitchell เขียนในหนังสือ City of Bits: Place, Space and the Infobahn, กำหนดไว้ในทุกความคิดเห็นของสภาพแวดล้อมที่มนุษย์สร้างขึ้น และเราจะรับรู้ความสมานกันในความซับซ้อน อันไม่มีสิ้นสุดในการสื่อสารที่ผ่านสื่อกลางใหม่นี้ สถานที่ในที่ว่างหรือเทศะที่แตกต่างกันในรูปแบบเหมือนหน่วยอีเล็คโทรนิคที่หลากหลาย สถานที่ เทศะหรือที่ว่าง และสายธารข้อมูล สามารถผสมผสานกันในวิธีการที่แปลกแยกและหลากหลายได้ อย่างมากมาย